Le mur de quai de Zeebrugge dans GrondWegWaterbouw

Texte de Liesbeth Verhulst - Photos: Franki Foundations / Philippe Piraux / Vlaamse Overheid Patrick Van Hopplinus

1.070 m kaaimuur, 35.000 m2 diepwand, 80.000 m3 beton. De bouwwerken aan de nieuwe kaaimuur in het Zuidelijk Havendok in de haven van Zeebrugge ogen indrukwekkend. De nieuwe kaaimuur verbindt de Bastenakenkade met het uiteinde van het dok en vormt zo het sluitstuk van wat het grootste dok in de haven zal worden. Een technische huzarenstuk én een kolfje naar hand van Franki Foundations en BESIX, twee bedrijven die hun sporen al meer dan verdiend hebben in Zeebrugge. 

Zeebrugge is een van de grootste autohavens ter wereld. Om tegemoet te komen aan de vraag naar meer oppervlakte in de achterhaven, gaf MBZ de opdracht aan BESIX om een nieuwe kaaimuur te bouwen van 1.071 m lang in het Zuidelijk Havendok. BESIX schakelde dochterbedrijf Franki Foundations in voor de realisatie van de diepwand. Een voor de hand liggende keuze, gezien zowel BESIX als Franki Foundations de haven op hun duimpje kennen. BESIX is al decennialang betrokken bij de uitbouw van de haven, en ook Franki Foundations drukte zijn stempel op meerdere kaaimuren in zowel de voor- als achterhaven. 

Ervaring hebben de bouwpartners te over. Toch is elk project in de haven van Zeebrugge keer op keer een uitdaging. “De kaaimuur wordt droog gebouwd en is van het Deense type. Dat houdt in dat we eerst een diepwand uitvoeren over de gehele lengte van de kaai en dat tot op 34 m diepte. Daarna plaatsen we de druk- en trekpalen en bovenaan wordt een vloerplaat aangelegd met kesp”, legt Jan Bauwens, projectmanager bij BESIX, uit. 
“Een klassieke kaaimuur zoals we er al veel gebouwd hebben, maar deze was toch bijzonder in de eerste plaats omwille van de zeer harde schelplaag op 26 m diepte”, vertelt Eric Bonnier, projectmanager bij Franki Foundations, dat de uitvoering van de diepwand op zich nam. “In voorgaande bouwfases in de haven was het nooit nodig om doorheen deze schelplaag te graven. Met het toenmalige materieel was dat trouwens totaal onhaalbaar. We hebben nu zwaardere machines en diepwandgrijpers ingezet. Het heeft behoorlijk wat technische aanpassingen gevergd om de schelplaag te kunnen doorboren. Zo hebben we onze diepwandgrijpers verstevigd met carbon zodanig dat ze minder vatbaar zijn voor slijtage en makkelijker door harde lagen geraken.” 
Ook de hoge grondwaterstand vroeg om het nodige technisch vernuft. Bij het uitvoeren van een diepwand wordt doorgaans de grondwaterstand verlaagd. Dat was hier geen optie aangezien de werkzaamheden geen verlaging van de grondwaterstand in het naastgelegen natuurgebied, de Dudzeelse Polder, mochten veroorzaken.  “Aangezien we niet mochten bemalen waren we genoodzaakt om ons werkplatform omhoog te brengen en de diepwand vanop een hoger platform uit te voeren, namelijk op + 6,5 meter TAW. De diepwanden zijn daardoor 3,5 meter dieper geworden dan bij een klassieke kaaimuur. Naast de harde schelplaag was dit de grootste technische uitdaging. Maar we zijn erin geslaagd om de grondwatertafel in de Dudzeelse Polder op peil te houden. Opdracht volbracht”, aldus Jan Bauwens. 

In juli zijn de diepwand en de drukpalen afgewerkt. De betonwerken en trekankers worden nu uitgevoerd, met het einde van de werken gepland voor begin volgend jaar. “Dit project is zonder twijfel een succesverhaal en dat is in grote mate te danken aan de goede samenwerking tussen onze twee bedrijven”, benadrukt Jan Bauwens. “Franki Foundations en BESIX behoren tot dezelfde bedrijvengroep en de open cultuur op de werf heeft ertoe geleid dat we steeds de juiste keuzes gemaakt hebben en de werken zeer vlot zijn kunnen verlopen.” “We hebben van bij het begin de koppen bij elkaar gestoken om alles tot in de puntjes voor te bereiden. Die aanpak heeft duidelijk geloond. Wat ons betreft, werken we verder op dit elan aan de volgende 1.000 meter kaaimuur”, besluit Eric Bonnier.